427. Árjapluove sämij birra ja sámegiela birra

Árjapluove jåhtteje sáme le bájken gålbmålågev sijda jalla fuolke. De le Gárasuvandost båhtám jåhten Árjapluove suokno sisa guokttelågev bájken jåhtteje sijdda-fuolke, så ahte sija sjiddi Árjepluoven jåhtteje sáme fuolke vihttalågev jalla áj bajjel. Muhtema sijast idni edna ielojt. Dat fuolke, mij enamus ielov adná le lahka guokttetuvsán buhttsu ja dast unnep ja enap ielo. Sij vubddi edna buhttsujt juohke tjaktjan. Edna biednigijt sij udtju daj åvdåst, gu le båtsojhadde nåv divras. Da sáme, ma unnemus buhttsujt idni, sij áj buorak viessomnárev idni. Sij áj mähtti edna buhttsujt vuobddet juohke tjaktjan. Ja edna sujttobuhttsujt sij idni, dádtjajt ja akttasajjesämijt. De sij áj edna viertev idni däjste sujttobuhttsujst. Jåhttejesämij viessom le enamus buhttsujt. Dalle le nåv guhkkes ájgge gu le Árjapluove båtsojsáme nåv buorre jäbijt adnám, ahte sij le nåv åvdån mannam färtta jáben. Valla jus áj nievres jäbijt udtju, jus stálppe ja tjuohke båhtá, de máhttá sija iello nåv spájtta unnanit ja nåhkkålit spájtta. Akttasajjesáme le enabu gu jåhttejesáme. Sij viessu enamust ednama sjaddost, guollejävrijst ja åmeklihtarijst. Valla muhtema sijast idni binná buhttsujt, majt jåhttejesáme sujttiji sijajt. Valla gävdnuji áj muhtem akttasajjesáme, ma le viehka hiejo. Sij vierttiji ådtjot viehkev stasanslágast jalla áj suokknoviehkest. Gal gájkka Árjapluove sáme avje sihti anedit buoragit ietjas äddnegielav. Sij hulli bar sámen ietjajse häjman gaskavse. Valla gájk nuorra buolvva mähtti buoragit hållåt dárogielav. Da sáme, ma le båhtám Gárasuvandost jåhten, sij e máhte dárogielav hållåt, valla finnagielav sij mähtti nåv buoragit hållåt. Ädna därrulatj le dánne Árjapluoven, guhte nåv sakka bajjelgähttji ja tjajmon idni sämijt ja sámegielav, ahte le nåv surggo vuojdnet ja gullat. Da sámemáná, ma le vuolggám divdnut därrulattjaj gugu, sij e sidá ville sámegielav hållåt, gu sij udtju gullat gåkte (gukte) dáro bajjelgähttji ja tjijbmi sijá gielast. Dalle le áj nåv sjaddam Svierjin, ahte sámemáná e ville udtju låhkåt sámegielav skåvlån, valla bar dárogielav. Pruossta Calleberg, mij Árjapluove suokknohärrán åroj gålbmålågevihtta jábe - ja gålbmå jábe le dat rájest gu sån jämij - sån lij nåv sakka sämij vänak ja nåv sakka ähtsij sämijt ja sámegielav. Ja nåv bargaj ja virrodij ädnagav sijá åvddåmannamav. Ja nåv sidáj, ahte sáme gilggin anedit ietjas gielav agev. Gájkka sáme så surggi ja mujtodilli, ahte sån lij sämij ja sámegiela buoremus vänak. Ij lem sån val bar ålgoldis vänak, valla lij sisgŋeldis gieresvuohta sämijda ja sámegielav. Árjapluovve v ~ Árjepluovve v Arjeplog jåhtteje flyttande bájken omkring, ungefär gålbmålågev trettio sijdda jd jalla eller fuolkke lk suokkno kn socken spájtta fort, raskt klihtar husdjur, kreatur